အမ်ိဳးသား လိင္အဂၤါ မေတာင့္တင္းနိုုင္ျခင္း(သို႔မဟုတ္) ပန္းေသ၊ ပန္းညွိုးေရာဂါ
အမ်ိဳးသားေတြ လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ (ပန္းေသ၊ ပန္းညွိုးလို႔လဲ ေခၚၾကပါတယ္) ဆိုတာ အမ်ိဳးသား ေတြ ႀကဳံေတြ႕ရတတ္တဲ့ ျပႆနာ တခုျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြအတြက္ တသက္တာလုံး ႀကဳံရတတ္ေပမယ့္ တျခားသူ အမ်ားစု အတြက္ကေတာ့ မထင္မွတ္ဘဲ ျဖစ္တတ္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး၊ အေၾကာင္းတစုံတရာေၾကာင့္ ျဖစ္လာၿပီး ေျဖရွင္း နိုင္ရင္ ေပ်ာက္ကင္းသြားတတ္တာမ်ိဳးပါ။ ဒါေပမယ့္ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သိဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ ျဖစ္ရ ျခင္း အေၾကာင္းရင္းကို မသိရင္ အလြယ္တကူ ေျဖရွင္းနိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒီလို ျပႆနာႀကဳံရနိုင္တဲ့ ေနာက္ကြယ္က အေၾကာင္းရင္း ၇ မ်ိဳးကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
(၁) ကိုလက္စထေရာ မ်ားျခင္း
အမ်ိဳးသားေတြ လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းလာျခင္းက လိင္တံထဲမွာ ေသြးစီးဆင္းမႈတိုးလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ သန္မာ ရွည္ၾကာေတာင့္တင္းနိုင္ဖို႔ အတြက္ ေသြးလည္ပတ္စီးဆင္းမႈေကာင္းမြန္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုလက္စထေရာ မ်ားျခင္းေၾကာင့္ ေသြးလည္ပတ္မႈစနစ္ ပုံမမွန္ျခင္းေၾကာင့္ ေသြးစီးဆင္းမႈကို ေလ်ာ့က်ေစၿပီး လိင္မႈဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္ ရည္ ကိုလည္း က်ဆင္းေစနိုင္ပါတယ္။
(၂) ဆီးခ်ိဳေရာဂါ
လိင္မႈဆိုင္ရာ သာယာမႈနဲ႕ တုန႔္ျပန္မႈ အေပၚမွာ ဆီးခ်ိဳေရာဂါက သက္ေရာက္မႈရွိတယ္ဆိုတာကို လူအမ်ားစုက သတိ မထားမိၾကပါဘူး။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါေၾကာင့္ လိင္မႈကိစၥကို ထိခိုက္ေစျခင္းက အမ်ိဳးသားေတြေရာ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာေရာ ေတြ႕ ရပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ လိင္ဆက္ဆံမႈရဲ႕ အထြတ္အထိပ္ ခံစားမႈကို ရဖို႔ ခက္ခဲတတ္ၾကပါတယ္။ ထို နည္းတူပဲ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိတဲ့ အမ်ိဳးသားေတြဟာလည္း အိပ္ခန္းထဲမွာ အခက္ေတြ႕ၾကရပါတယ္။ အေမရိကန္နိုင္ငံ အမ်ိဳး သားက်န္းမာေရး သိပၸံ(National Institutes of Health) ရဲ႕ အဆိုအရ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိတဲ့ အမ်ိဳးသား ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ နဲ႕ ႀကဳံရေလ့ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
(၃) ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ ကုသျခင္း
ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာေရာဂါကုသမႈခံယူေနတဲ့ အမ်ိဳးသားေတြအေနနဲ႕ လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ ႀကဳံရနိုင္ ေခ်က သာမန္လူေတြ ထက္ ၄ဆ ပိုမ်ားတယ္လို႔ မၾကာေသးခင္က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ၿဗိတိန္သုေတသီေတြရဲ႕ ေလ့လာမႈတခုအရ သိရပါတယ္။ သုံးစြဲရတဲ့ ေဆးဝါးေတြနဲ႕ ဓာတ္ေရာင္ျခည္က ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ ေရာဂါ ကုသမႈခံယူေနသူေတြရဲ႕ လိင္မႈဆိုင္ ရာ စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႕ သာယာမႈကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။
(၄) ေဆးလိပ္ႏွင့္ အရက္ အလြန္ အကြၽံေသာက္သုံးျခင္း
ေဆးလိပ္ေသာက္ ျခင္းက က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္နိုင္တယ္ဆိုတာ လူတိုင္းနီးပါး သိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လိင္မႈဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႕ ဆက္စပ္တဲ့ အခါမွာေတာ့ အေမာမခံနိုင္တာေလာက္ပဲ သတိျပဳမိၾကပါတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းက ေသြးလည္ပတ္မႈကို ႀကီးႀကီးမားမား ထိခိုက္ေစပါတယ္။ ေသြးလည္ပတ္စီးဆင္းမႈ ေကာင္းမွသာ လိင္အဂၤါလည္း သန္သန္ မာမာနဲ႕ အခ်ိန္ရွည္ၾကာစြာ တင္းမာေနနိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အရက္အလြန္ အကြၽံေသာက္သုံးျခင္းကလည္း ထိုနည္းတူပဲ ထိ ခိုက္နိုင္ပါတယ္။
(၅) ေဆးဝါးမ်ား
အေၾကာင္းတစုံတရာေၾကာင့္ ေဆးဝါးေတြကလည္း လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ နဲ႕ အျခား လိင္မႈဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္ရည္ အခက္အခဲေတြကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ အဲဒီေဆးေတြထဲမွာ စိတ္က်ေရာဂါ အတြက္ေဆး၊ ဓာတ္မတည့္ တဲ့ ေရာဂါအတြက္ေဆး၊ ဆီး႐ႊင္ေဆး၊ ေသြးတိုးက်ေဆးနဲ႕ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးေတြ လည္းပါဝင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေဆးဝါး အသစ္တမ်ိဳးမ်ိဳးကို စတင္မွီဝဲ ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာမွ လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ ႀကဳံရတယ္ဆိုရင္ ေဆးေၾကာင့္ ျဖစ္ဖို႔ မ်ားတဲ့ အတြက္ ဆရာဝန္နဲ႕ တိုင္ပင္သင့္ပါတယ္။
(၆) အဝလြန္ျခင္း
အလြန္ဝ ျခင္းကလည္း ကိုယ္ခႏၶာကို က်န္းမာေရး ျပႆနာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေပးနိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ လိင္မႈဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္ ရည္ကိုလည္း ဆိုးဆိုးဝါးဝါး က်ဆင္းေစနိုင္ပါတယ္။ အဝလြန္ျခင္းက ေသြးလည္ပတ္မႈကိုထိခိုက္ေစသလို အမ်ိဳးသား ဟိုမုန္း (Testosterone) ထုတ္လုပ္မႈကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ အဲဒီ အခ်က္ ၂ခ်က္လုံးကလည္း လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ ကိုျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြပါပဲ။
(၇) ဟိုမုန္းမ်ား
အမ်ိဳးသား ဟိုမုန္း (Testosterone) ထုတ္လုပ္မႈကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းျခင္းက လိင္စြမ္းေဆာင္ရည္ကို က်ဆင္းေစတယ္ဆို တာကို အထက္မွာေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ေနာက္ထပ္ရွိေသးတာက thyroid ဟိုမုန္းနည္းျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ အလုပ္ လုပ္ပုံ မမွန္ျခင္း စတာေတြ ေၾကာင့္ ဟိုမုန္းေတြ မညီမွ်ရင္လည္း လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္လာနိုင္ပါ တယ္။ တကယ္လို႔ ဟိုမုန္းေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ လို႔ သံသယရွိတယ္ဆိုရင္ ဟိုမုန္းအေျခအေနကို စစ္ေဆးၾကည့္ ဖို႔ အေရး ႀကီးပါတယ္။
အထက္မွာေဖာ္ျပခဲ့တာေတြ အားလုံးက လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္လာနိုင္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြ ဆိုေပမယ့္လို႔ ဒီတိုင္းပဲထားၿပီး တေယာက္ထဲ ဒုကၡခံမေနဘူးဆိုရင္ ေျဖရွင္းလို႔ ရနိုင္တာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ နားလည္ ကြၽမ္း က်င္တဲ့ ဆရာဝန္နဲ႕ ျပသတိုင္ပင္ၿပီး အေၾကာင္းရင္းကို အေျဖရွာမယ္ဆိုရင္ လိုအပ္သလို ကုသေပ်ာက္ကင္းနိုင္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။
ဖိုးသူေတာ္ (www.phothutaw.com)
Credit: irrawaddy
ဒီလို ျပႆနာႀကဳံရနိုင္တဲ့ ေနာက္ကြယ္က အေၾကာင္းရင္း ၇ မ်ိဳးကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
(၁) ကိုလက္စထေရာ မ်ားျခင္း
အမ်ိဳးသားေတြ လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းလာျခင္းက လိင္တံထဲမွာ ေသြးစီးဆင္းမႈတိုးလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ သန္မာ ရွည္ၾကာေတာင့္တင္းနိုင္ဖို႔ အတြက္ ေသြးလည္ပတ္စီးဆင္းမႈေကာင္းမြန္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုလက္စထေရာ မ်ားျခင္းေၾကာင့္ ေသြးလည္ပတ္မႈစနစ္ ပုံမမွန္ျခင္းေၾကာင့္ ေသြးစီးဆင္းမႈကို ေလ်ာ့က်ေစၿပီး လိင္မႈဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္ ရည္ ကိုလည္း က်ဆင္းေစနိုင္ပါတယ္။
(၂) ဆီးခ်ိဳေရာဂါ
လိင္မႈဆိုင္ရာ သာယာမႈနဲ႕ တုန႔္ျပန္မႈ အေပၚမွာ ဆီးခ်ိဳေရာဂါက သက္ေရာက္မႈရွိတယ္ဆိုတာကို လူအမ်ားစုက သတိ မထားမိၾကပါဘူး။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါေၾကာင့္ လိင္မႈကိစၥကို ထိခိုက္ေစျခင္းက အမ်ိဳးသားေတြေရာ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာေရာ ေတြ႕ ရပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ လိင္ဆက္ဆံမႈရဲ႕ အထြတ္အထိပ္ ခံစားမႈကို ရဖို႔ ခက္ခဲတတ္ၾကပါတယ္။ ထို နည္းတူပဲ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိတဲ့ အမ်ိဳးသားေတြဟာလည္း အိပ္ခန္းထဲမွာ အခက္ေတြ႕ၾကရပါတယ္။ အေမရိကန္နိုင္ငံ အမ်ိဳး သားက်န္းမာေရး သိပၸံ(National Institutes of Health) ရဲ႕ အဆိုအရ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိတဲ့ အမ်ိဳးသား ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ နဲ႕ ႀကဳံရေလ့ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
(၃) ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ ကုသျခင္း
ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာေရာဂါကုသမႈခံယူေနတဲ့ အမ်ိဳးသားေတြအေနနဲ႕ လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ ႀကဳံရနိုင္ ေခ်က သာမန္လူေတြ ထက္ ၄ဆ ပိုမ်ားတယ္လို႔ မၾကာေသးခင္က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ၿဗိတိန္သုေတသီေတြရဲ႕ ေလ့လာမႈတခုအရ သိရပါတယ္။ သုံးစြဲရတဲ့ ေဆးဝါးေတြနဲ႕ ဓာတ္ေရာင္ျခည္က ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ ေရာဂါ ကုသမႈခံယူေနသူေတြရဲ႕ လိင္မႈဆိုင္ ရာ စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႕ သာယာမႈကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။
(၄) ေဆးလိပ္ႏွင့္ အရက္ အလြန္ အကြၽံေသာက္သုံးျခင္း
ေဆးလိပ္ေသာက္ ျခင္းက က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္နိုင္တယ္ဆိုတာ လူတိုင္းနီးပါး သိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လိင္မႈဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႕ ဆက္စပ္တဲ့ အခါမွာေတာ့ အေမာမခံနိုင္တာေလာက္ပဲ သတိျပဳမိၾကပါတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းက ေသြးလည္ပတ္မႈကို ႀကီးႀကီးမားမား ထိခိုက္ေစပါတယ္။ ေသြးလည္ပတ္စီးဆင္းမႈ ေကာင္းမွသာ လိင္အဂၤါလည္း သန္သန္ မာမာနဲ႕ အခ်ိန္ရွည္ၾကာစြာ တင္းမာေနနိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အရက္အလြန္ အကြၽံေသာက္သုံးျခင္းကလည္း ထိုနည္းတူပဲ ထိ ခိုက္နိုင္ပါတယ္။
(၅) ေဆးဝါးမ်ား
အေၾကာင္းတစုံတရာေၾကာင့္ ေဆးဝါးေတြကလည္း လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ နဲ႕ အျခား လိင္မႈဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္ရည္ အခက္အခဲေတြကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ အဲဒီေဆးေတြထဲမွာ စိတ္က်ေရာဂါ အတြက္ေဆး၊ ဓာတ္မတည့္ တဲ့ ေရာဂါအတြက္ေဆး၊ ဆီး႐ႊင္ေဆး၊ ေသြးတိုးက်ေဆးနဲ႕ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးေတြ လည္းပါဝင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေဆးဝါး အသစ္တမ်ိဳးမ်ိဳးကို စတင္မွီဝဲ ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာမွ လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ ႀကဳံရတယ္ဆိုရင္ ေဆးေၾကာင့္ ျဖစ္ဖို႔ မ်ားတဲ့ အတြက္ ဆရာဝန္နဲ႕ တိုင္ပင္သင့္ပါတယ္။
(၆) အဝလြန္ျခင္း
အလြန္ဝ ျခင္းကလည္း ကိုယ္ခႏၶာကို က်န္းမာေရး ျပႆနာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေပးနိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ လိင္မႈဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္ ရည္ကိုလည္း ဆိုးဆိုးဝါးဝါး က်ဆင္းေစနိုင္ပါတယ္။ အဝလြန္ျခင္းက ေသြးလည္ပတ္မႈကိုထိခိုက္ေစသလို အမ်ိဳးသား ဟိုမုန္း (Testosterone) ထုတ္လုပ္မႈကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ အဲဒီ အခ်က္ ၂ခ်က္လုံးကလည္း လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ ကိုျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြပါပဲ။
(၇) ဟိုမုန္းမ်ား
အမ်ိဳးသား ဟိုမုန္း (Testosterone) ထုတ္လုပ္မႈကိုလည္း ေလ်ာ့နည္းျခင္းက လိင္စြမ္းေဆာင္ရည္ကို က်ဆင္းေစတယ္ဆို တာကို အထက္မွာေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ေနာက္ထပ္ရွိေသးတာက thyroid ဟိုမုန္းနည္းျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ အလုပ္ လုပ္ပုံ မမွန္ျခင္း စတာေတြ ေၾကာင့္ ဟိုမုန္းေတြ မညီမွ်ရင္လည္း လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္လာနိုင္ပါ တယ္။ တကယ္လို႔ ဟိုမုန္းေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ လို႔ သံသယရွိတယ္ဆိုရင္ ဟိုမုန္းအေျခအေနကို စစ္ေဆးၾကည့္ ဖို႔ အေရး ႀကီးပါတယ္။
အထက္မွာေဖာ္ျပခဲ့တာေတြ အားလုံးက လိင္အဂၤါ ေတာင့္တင္းနိုင္မႈ မရွိတဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္လာနိုင္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြ ဆိုေပမယ့္လို႔ ဒီတိုင္းပဲထားၿပီး တေယာက္ထဲ ဒုကၡခံမေနဘူးဆိုရင္ ေျဖရွင္းလို႔ ရနိုင္တာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ နားလည္ ကြၽမ္း က်င္တဲ့ ဆရာဝန္နဲ႕ ျပသတိုင္ပင္ၿပီး အေၾကာင္းရင္းကို အေျဖရွာမယ္ဆိုရင္ လိုအပ္သလို ကုသေပ်ာက္ကင္းနိုင္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။
ဖိုးသူေတာ္ (www.phothutaw.com)
Credit: irrawaddy
No comments: